![6e FLY wheeler: de paradox van autonomie en vrijheid 6e FLY wheeler: de paradox van autonomie en vrijheid](/media/get/thumbnail/397/flywheeler-5.png)
6e FLY wheeler: de paradox van autonomie en vrijheid
05/07/2024
Ik wil samen met FLY en jullie een ‘FLY WHEELER’ beweging laten groeien. Een vliegwiel is een mooie metafoor voor diepgaande en duurzame verandering en groei. Dat doe je niet in een vingerknip. Je brengt een vliegwiel op gang en in beweging. In het begin loopt dat wat stroef en kost het veel inspanning en energie. Eenmaal het op gang begint te komen gaat het alsmaar sneller en lijkt het meer en meer vanzelf te gaan. FLY wheel is tevens het woord dat we bij FLY gebruiken voor ons ‘Leadership agility wheel’, of ‘FLY wheel’zoals we het nu noemen. Ik ga in deze 6e flywheeler verder op de voorgaande waarin ik het had over wat ons drijft en motiveert. Vrijheid, autonomie en controle (VAC) over jezelf, je behoeften, doelen en resultaten is een belangrijke psychologische behoefte en motivator. Mijn VAC kan natuurlijk nooit losgezien worden van jouw VAC. Als mijn VAC jouw VAC in het gedrang brengt is het nodig af te stemmen en te bespreken. Zo niet riskeren we onnodige irritatie en conflict. Filosofe Alicja Gescinska spreekt in dit verband over positieve en negatieve vrijheid. Negatieve vrijheid laat zich door geen enkele grens tegenhouden. ‘Ik doe wat ik wil, alles kan en alles mag, dat men mij gerust laat.’ Positieve vrijheid is daarentegen het ‘vermogen om zelf vorm en zin te kunnen geven aan het leven’. ‘Zelfontplooiing.’ Het vermogen om binnen een begrensde ruimte he eigen leven uit te bouwen. Zonder dat mijn vrijheid jouw onvrijheid wordt. Onze nood aan autonomie kan niet grenzeloos zijn, want dan komt de ander en onze verbinding en relatie met de ander in het gedrang. Autonomie kan geen absolute vrijheid inhouden. Integendeel, er kan maar van vrijheid sprake zijn als we grenzen, rollen en belangen erkennen. Vrijheid veronderstelt dus waakzaamheid. Wanneer vrijheid absoluut en onbegrensd wordt, leg je eenzijdige grenzen op aan andermans vrijheid, terwijl je voor jezelf ongebreidelde ruimte opeist. Dan leg je de beweegruimte van de ander aan banden. Waar de wederkerigheid verdwijnt, moet iemand het onderspit delven. Dat terwijl je enkele effectief verbonden kunt zijn en een wederkerige relatie kunt aangaan, als je als mens ook onafhankelijk kunt zijn. Autonomie en onafhankelijkheid enerzijds en verbinding en wederzijdse afhankelijkheid anderzijds vormen een dynamisch spanningsveld, waar je als mens voortdurende naar de ideale evenwichtige positie zoekt. Door wel of niet macht in te zetten. Door wel of niet psychologische veiligheid te creëren. In onze drang naar vrijheid, autonomie en controle lopen we het risico dat we ons te sterk willen bewijzen en onze prestatiedrang of machtsstreven anderen opzij duwt. Ons streven naar autonomie en onafhankelijkheid kan doorslaan en samenwerking en verbinding in het gedrang brengen. Autonomie is gericht op impact, je doelen bereiken en resultaten realiseren. Som kan je dit op je eentje, dikwijls moet je daarvoor samenwerken met anderen. Op een aangepaste manier invloed uitoefenen op anderen is dan ook aangewezen. In die zin krijg je voortdurend feedback over je invloed en impact. Als je alert bent en goed oplet ervaar je voortdurend of je indirecte invloed op anderen werkt en de impact heeft die je zoekt. Wendbaarheid in de praktijk.
![ZINNEN: over de visbokaal en de immense wereld! ZINNEN: over de visbokaal en de immense wereld!](/media/get/thumbnail/394/zinnen1.jpg)
ZINNEN: over de visbokaal en de immense wereld!
12/06/2024
Met de maanden juli en augustus komt er een wat luwere periode aan. Weinig inhouse leiderschapstrajecten en ook minder teamcoachings. (Maar wel deze natuurlijk! Dus wat meer tijd om te genieten van de andere geneugten van het leven en om te lezen natuurlijk! Ik ben alvast begonnen in An Immense World van Ed Yong, wetenschapsauteur en winnaar van ondermeer de Pullitzer prijs. Het boek dat ik aan het lezen ben is ook beschikbaar in het Nederlands en handelt over de waarneming van de wereld door verschillende dieren. ‘Net zoals elk dier zitten wij opgesloten in onze eigen unieke zintuiglijke bubbel, en nemen we maar een heel klein deel waar van die immense wereld,’ schrijft de Nederlandse uitgever over het boek. Van de introductie uit het boek onthoud ik al dat de oren van een uil asymetrisch op zijn kop staan; het linkse oor staat hoger dan het rechtse, zodat hij vertikaal en horizontaal kan horen. En dat een zeehond de voor ons onzichtbare sporen kan ‘zien’ die vissen nalaten in het water. En ook deze zin: Philosophers have long pitied the goldfish in its bowl, unaware of what lies beyond, but our senses create a bowl around us too – one that we generally fail to penetrate Dit is een oefening die we wel eens doen tijdens onze leiderschapsprogramma’s, met het oog op het versterken van het bewustzijn op vlak van denken, voelen, zintuiglijk ervaren en beslissingen nemen en uitvoeren. We tonen een TED Ed video, die op een eenvoudige manier uitlegt hoe we op basis van onze ervaringen en wat we (denken te) zien en horen, beslissingen nemen en in actie komen. ‘Denk eens terug aan een ervaring waarvan je nadien denkt: dat was niet echt de juiste of beste manier om te reageren’ Ga dan eens na wat je misschien ook nog had kunnen zien (onzichtbare sporen), horen (vertikaal en horizontaal),voelen en hoe dat dan je beslissing had kunnen beïnvloeden.’ Ik nodig je uit om de video te bekijken en de oefening eens te doen. Niet elke zin of elk boek dat ik lees moet nuttig zijn, gelukkig maar. Ik ga verder lezen in An Immense World om te genieten van de kennis van Ed Yong en de verhalen die hij vertelt over dieren en hun manier om de wereld te ervaren. Wat staat op jouw leeslijst voor de vakantie?
![5e FLY wheeler: Verbinding: fake or real? 5e FLY wheeler: Verbinding: fake or real?](/media/get/thumbnail/391/flywheeler-4.png)
5e FLY wheeler: Verbinding: fake or real?
06/06/2024
Ik wil samen met FLY en jullie een ‘FLY WHEELER’ beweging laten groeien. Een vliegwiel is een mooie metafoor voor diepgaande en duurzame verandering en groei. Dat doe je niet in een vingerknip. Je brengt een vliegwiel op gang en in beweging. In het begin loopt dat wat stroef en kost het veel inspanning en energie. Eenmaal het op gang begint te komen gaat het alsmaar sneller en lijkt het meer en meer vanzelf te gaan. FLY wheel is tevens het woord dat we bij FLY gebruiken voor ons ‘Leadership agility wheel’, of ‘FLY wheel’zoals we het nu noemen. Ik ga in deze 5e flywheeler verder op de voorgaande waarin ik het had over wat ons drijft en motiveert. Erbij horen, gezien worden, je verbonden voelen met anderen en iets groters dan jezelf is voor ons allemaal belangrijk. Het is een fundamentele psychologische behoefte en drijfveer die ons persoonlijk en professioneel leven sterk mee bepaalt. Het bepaalt in grote mate mee ons welzijn en geluksgevoelen. Eén van de dingen die je als coach en als leidinggevende kan doen is mensen helpen ontdekken wat hun persoonlijk drijft en hoe zich dat uit in je gedrag, wat je zegt, niet zegt, wat je doet, niet doet… Ieder van ons ontwikkelt zo zijn eigen strategieën en manieren van verbinding maken met anderen, die in bepaalde situaties en contexten helpend zijn of net niet. Ook hier kan je als coach en leidinggevende je rol spelen door feedback te geven en mensen te helpen inzicht te verwerven in de invloed en impact die ze en hun gedrag hebben op anderen. Een belangrijke vraag die je jezelf best stelt is welke verbinding je wil en met wie. Welke verwachting heb je van deze verbinding en relatie? Aan welke verwachtingen wil je voldoen? Soms of geregeld krijgen deze verwachtingen overgewicht. Je dat realiseren kan al een mooie stap zijn. Zo maakte één van mijn coachees een mooie doorbraak in haar kijk op de verbinding en relatie die ze wil met haar collega’s. Ze realiseerde zich dat er eigenlijk een groot verschil voor haar is tussen de verwachtingen op persoonlijk en familiaal vlak enerzijds en op professioneel vlak anderzijds. Het is goed om jezelf de vraag te stellen : -welke verbinding en relatie wil ik? -met wie, met wat? -in welke mate? -ten koste van wat? -hoeveel energie wil ik erin steken en van terug krijgen? Als je voor jezelf je echte verwachtingen helder krijgt kan je met andere ogen kijken naar je relaties en verbinding met anderen. Het kan helpen om meer aangepaste manieren van omgaan met elkaar te exploreren en ontwikkelen. En op te letten dat andere strategieën geen overgewicht krijgen en te veel energie vragen. Brené Brown spreekt in dat verband ondermeer van 3 strategieën die te ver kunnen doorslaan ; perfectioneren, presteren en pleasen. Als deze al te sterk gedreven worden door willen voldoen aan de verwachtingen van anderen om erbij te horen, gezien en erkend te worden… dan is dat een wedstrijd die moeilijk of niet te winnen is. En veel energie kost. En één waarbij je jezelf teveel opzij zet. Nagaan wat echt belangrijk voor jou is, wat je echt drijft en nodig hebt is een eerste stap om je grenzen te stellen en aan te geven. Grenzen stellen en loyaal zijn naar jezelf vormt een siamese tweeling met echte verbinding en relaties. Zonder grenzen geen echte verbinding.