10e FLY wheeler : to control or not to control

Leon Vliegen wil samen met FLY en jullie een ‘FLY WHEELER’ beweging laten groeien.

Een vliegwiel is een mooie metafoor voor diepgaande en duurzame verandering en groei.

Dat doe je niet in een vingerknip.  Je brengt een vliegwiel op gang en in beweging.  In het begin loopt dat wat stroef en kost het veel inspanning en energie.  Eenmaal het op gang begint te komen gaat het alsmaar sneller en lijkt het meer en meer vanzelf te gaan.

FLY wheel is tevens het woord dat we bij FLY gebruiken voor ons ‘Leadership agility wheel’, of ‘FLY wheel’ zoals we het nu noemen.

De vorige FLY wheeler ging over vrije wil en de mate waarin we vrij kunnen kiezen.  Hoeveel controle heb je of niet?

De Engelse filosoof Julian Baggini inspireerde me met één van zijn laatste nieuwsbrieven ( je kan je gratis inschrijven) om er nog even verder op in te gaan.  Hij vertrekt van een oude wijsheid.  ‘Eens de pijl de boog verlaten heeft is het resultaat buiten je controle’.  Of die andere wijsheid in het sereniteitsgebed van Franciscus van Assisi;  'God, schenk mij de kalmte om te aanvaarden wat ik niet kan veranderen, moed om te veranderen wat ik kan veranderen, en wijsheid om tussen deze twee onderscheid te maken.’

De kracht van de pijlmetafoor is dat het een situatie beschrijft waarbij er een duidelijk moment is waar de gebeurtenis ontsnapt aan de controle van de actor en er is niets meer dat we kunnen doen.  Maar in de echte wereld is de dichotomie niet zo scherp stelt hij terecht.

De metafoor suggereert een scherpe afscheiding tussen controle of geen controle.  In de realiteit is het echter eerder een spectrum.  We hebben slechts zelden volledige controle.  Wat we echt en wel doen is invloed uitoefenen.  Maar we zijn nooit meester van het universum.  Als maar minder of zeker niet in een wereld met meer en meer disruptie, die  sneller verandert, volatieler, complexer en ambiguer is en daarmee onvoorspelbaarder en onzekerder.

Het risicolandschap verandert.  Om hier wendbaar mee om te gaan is het belangrijk om anders om te gaan met controle nastreven en invloed uitoefenen.  Het vraagt om denken in termen van opties en mogelijke oplossingen.  Slim experimenteren in plaats van voor één oplossing gaan.  Als je een richting kiest en een pad om er te geraken is het wijs om nog van pad te kunnen wijzigen of op je stappen terug te kunnen keren.  Radicale onzekerheid vraagt om radicale optionaliteit.

-welk pad kies je?

-hoelang blijf je doorgaan op dit pad?

-wanneer keer je terug op je stappen?

-wanneer verlaat je het pad of stap je eruit?

Voor velen onder ons voelt dit ongemakkelijk of zelfs onveilig.  Wij willen liefst duidelijke keuzes en een rechte lijn voorwaarts. 

Zoveel controle en invloed heb je echter niet altijd.  Leren navigeren in deze bij momenten ongekende, onvoorspelbare en onzekere wereld is de kunst.  Dat betekent eerst en vooral deze realiteit onder ogen zien en aanvaarden zoals ze is.  Het nieuwe comfort.